İDDİA: Kayseri’deki reklam panolarında, Coffin Dance ekibinin bir fotoğrafıyla vatandaşlara #EvdeKal çağrısı yapıldı.
YANLIŞ
Sosyal medyada kısa zamanda yaygınlaşan bir iddiaya göre, Kayseri Büyükşehir Belediyesi sokaklardaki reklam panolarına Coffin Dance ekibinin fotoğrafını yerleştirerek vatandaşlara #EvdeKal çağrısında bulundu. İddia çeşitli sosyal medya platformlarında paylaşıldı ve 100 bini geçkin beğeni aldı.
Ancak iddia konusu fotoğraf montajlanmış. Kayseri Büyükşehir Belediyesi de Twitter hesabından iddianın gerçeği yansıtmadığını belirtti.
Fotoğraf montajlanmış
İddianın yaygınlaşmasından sonra, attilagaliba isimli bir kullanıcı, Twitter hesabından fotoğrafı montajladığını duyurdu. Hatta montajı yaparken kaydettiği bir video da paylaştı.
Kayseri Büyükşehir Belediyesi de Twitter hesabından yaptığı esprili bir paylaşımla reklam panosu ile hiçbir alakaları olmadığını söyledi.
Kullanıcı fotoğrafı maket (mockup) görsel kullanarak montajlamış. Nitekim fotoğrafı tersine görsel aramayla arattığımızda, Kayseri’deki açıkhava reklamı ve billboard üzerine çalışmalar yapan Gelişim Medya isimli reklam ajansının internet sayfasına ulaşıyoruz. Sayfada, iddiadaki fotoğrafın orijinalini görmek mümkün. Teyit’in ulaştığı montajı yapan kullanıcı da fotoğrafı aynı internet adresinden aldığını doğruladı.
Kayseri’ye bağlı Talas Belediyesi’nde de daha önce benzer bir iddia gündeme gelmişti. İddiaya göre, Talas Belediyesi, reklam panolarında dünyaca ünlü şarkıcı Selena Gomez’in başörtülü fotoğrafını paylaşmıştı. Fotoğraf sosyal medyada gündeme gelmiş, Gomez’in hayran sayfalarında da ilgi çekmişti. Talas Belediye Başkanı Mustafa Yalçın da bu konuda bir açıklama yapmıştı.
“Tabutla dans etmek” anlamına gelen Dancing Coffin akımı, Gana’da süregelen eski bir gelenek. Amacı ölüleri neşe içinde uğurlamak. Bu nedenle Coffin Dance ekibi denilen siyahi dansçılar cenazelerde tabutla dans ediyor. Bu gelenek şimdilerde ise bir sosyal medya trendi haline gelmiş durumda. Komik başarısızlıklarla sonuçlanan videoların sonuna Coffin Dance ekibinin videoları ekleniyor.
Sonuç olarak iddia gerçeği yansıtmıyor. Fotoğraf montajlanmış ve Kayseri Büyükşehir Belediyesi de böyle bir reklam panosu hazırlamadığını doğruladı. İddia, yaygın bilinen yanlış bilgi türlerinden manipülasyona örnek gösterilebilir.
Kaynaklar
attilagaliba isimli kullanıcının paylaştığı tweet, 7 Nisan 2020
Kayseri Büyükşehir Belediyesi’nin paylaştığı tweet, 7 Nisan 2020
Gelişim Medya reklam ajansı internet sayfası
Sputnik Haber Ajansı, Talaş Belediyesi photoshopla Selena Gomez’e başörtüsü taktı, 23 Eylül 2019
Evrensel.net, Kayseri Talaş Belediyesi Selena Gomez’e fotomontajla başörtüsü taktı, 23 Eylül 2019
Uludağ Sözlük, Talaş Belediyesi’nin Selena Gomez’e türban takması, 23 Eylül 2019
Selena Gomez Worldwide Twitter hesabından atılan tweet, 22 Eylül 2019
BirGün, Talaş Belediye Başkanı’ndan ‘türbanlı Selena Gomez’ açıklaması, 24 Eylül 2019
Memepedia, Dancing Coffin, 5 Nisan 2020
Youtube’da paylaşılan Coffin Dance videosu, 31 Mart 2020